Ενεργειακές προκλήσεις στην υποσαχάρια Αφρική: Συνέντευξη με τη Ruth Langsi Yeloma

600 εκατομμύρια άνθρωποι στην υποσαχάρια Αφρική δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια

Το ενεργειακό ζήτημα στην υποσαχάρια Αφρική είναι μείζον. Όπως μας υπενθύμισαν ο Fatih Birol, επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, και ο Frans Timmermans, πρώτος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ένα έγγραφο της 17ης Ιουνίου 2021: «Σχεδόν 800 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να στερούνται πρόσβασης στην ηλεκτρική ενέργεια παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων 600 εκατομμυρίων στην υποσαχάρια Αφρική».

Μιλήσαμε για αυτό το θέμα με την κα Ruth Langsi Yeloma, Αγρο-Περιβαλλοντολόγο-Οικονομολόγο, Συντονίστρια της Αφρικανικής Ένωσης Ανάπτυξης ΜΚΟ (UAOD) και επικεφαλής του παραρτήματος του Καμερούν της ένωσης Terre des Jeunes, η οποία είναι μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου EKOenergy. Από την αρχή της συνομιλίας, επιβεβαιώνει ότι τα σύγχρονα γεγονότα που υπονομεύουν την ενεργειακή σταθερότητα στον κόσμο «έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υποσαχάρια Αφρική. Συμβάλλουν στον τονισμό της αφρικανικής ευπάθειας μέσα σε αυτό το παγκοσμιοποιημένο σύστημα».

Η ενέργεια είναι ένα από τα βασικά σημεία συμφόρησης στην υποσαχάρια Αφρική

Γεια σου Ρουθ, πώς θα ορίζατε την τρέχουσα ενεργειακή κατάσταση στην Υποσαχάρια Αφρική;

«Η ενεργειακή λειψυδρία, η δυσκολία πρόσβασης και η φτώχεια επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων στην υποσαχάρια Αφρική. Η ανεπάρκεια και το υψηλό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας διαταράσσουν πολλούς τομείς όπως η βιομηχανία, οι μεταφορές και όλες οι σύγχρονες δραστηριότητες, και καταδεικνύουν τη χαμηλή κατανάλωση ενέργειας σε αυτή τη γεωγραφική περιοχή, η οποία είναι ταυτόχρονα σύμπτωμα φτώχειας και εμπόδιο στην οικονομική και κοινωνική βελτίωση. Η εργασία των ζώων και του ανθρώπου είναι οι κυρίαρχες εναλλακτικές λύσεις για την ενεργειακή φτώχεια στην υποσαχάρια Αφρική, εμποδίζοντας την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, περιορίζοντας ταυτόχρονα τη δημιουργία νέων ευκαιριών για τους ανθρώπους, ιδιαίτερα τις γυναίκες. Πρέπει να αναζητηθούν καινοτομίες ώστε η ενέργεια να μην είναι πλέον τροχοπέδη αλλά καταλύτης ανάπτυξης».

Μιλώντας για καινοτομίες, έχουν αναπτυχθεί προγράμματα ή ιδέες ενεργειακών επιχειρήσεων στην υποσαχάρια Αφρική για την αντιμετώπιση αυτού του σημαντικού προβλήματος;

«Η περιοχή της υποσαχάριας Αφρικής έχει δει πολλές επιχειρήσεις και προγράμματα που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας – ιδιαίτερα σε μεσόγειες περιοχές με υψηλό γεωργικό και βιομηχανικό δυναμικό. Έτσι, έχουν χρησιμοποιηθεί πολλά διαφορετικά γεωργικά υπολείμματα – σπόροι βαμβακιού, ζαχαροκάλαμο, κακάο, κέλυφος καφέ ή αραχίδων κ.λπ. Ωστόσο, αυτές οι ομολογουμένως έξυπνες επιχειρήσεις λειτουργούν συχνά μόνο σε συγκεκριμένες συνθήκες και συχνά δεν μπορούν να αναπαραχθούν σε μεγάλη κλίμακα. Αν κοιτάξουμε το ζήτημα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το κόστος και οι τεχνολογικές τους απαιτήσεις τις έχουν βάλει εδώ και πολύ καιρό πέρα ​​από τις αφρικανικές δυνατότητες, ειδικά για τους πιο ευάλωτους ανθρώπους, οι οποίοι είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο από την ενεργειακή ανασφάλεια. Στο οικονομικό και κοινωνικό πλαίσιο της υποσαχάριας Αφρικής, αυτές οι καινοτομίες είναι περιορισμένες και όχι καρποφόρες».

Ποιες είναι οι άμεσες επιπτώσεις αυτού του ενεργειακού ζητήματος;

«Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά από αυτά, τα οποία δεν μπορούν να ποσοτικοποιηθούν γιατί η ενέργεια είναι εγγενής προϋπόθεση όλων σχεδόν των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Μπορώ να περιγράψω δύο από αυτά:

Από οικονομική άποψη, η υψηλή τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την εκβιομηχάνιση ή εμπόδιο τόσο στην οικονομική ανάπτυξη όσο και στη δημιουργία νέων επαγγελματικών και γόνιμων ευκαιριών ή εναλλακτικών λύσεων. Η δημογραφική ανάπτυξη της υποσαχάριας Αφρικής θα είναι αναμφίβολα σημαντική από οικολογική άποψη. Η αύξηση αυτή θα κυμαίνεται από 2 έως 3% κάθε χρόνο, διπλασιάζοντας τον πληθυσμό και κατά συνέπεια τον πληθυσμό των μητροπολιτικών περιοχών μέσα σε 20 χρόνια. Επιπλέον, οι κάτοικοι των πόλεων καταναλώνουν διαφορετικά από τους αγροτικούς: το κάρβουνο ευνοείται συχνά στις αστικές περιοχές, καθώς είναι λιγότερο δύσκολο στη χρήση του από το ξύλο και λιγότερο ογκώδες. Ως αποτέλεσμα, η αύξηση της κατανάλωσης ξυλάνθρακα για τη στήριξη ενός συνεχώς αυξανόμενου πληθυσμού θα έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, δεδομένων των δημογραφικών στοιχείων αυτής της περιοχής και της κατανάλωσης άνθρακα στα μητροπολιτικά κέντρα.

Έτσι, με υψηλό ενεργειακό κόστος, ειδικά για καινοτομίες και εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η χρήση άνθρακα, ενός πολύ φθηνότερου πόρου, θα είναι, δυστυχώς, η επιλογή επιλογής στις μεγάλες πόλεις της υποσαχάριας Αφρικής. Αν συνδυάσουμε τόσο τις οικονομικές όσο και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δημιουργούμε έναν φαύλο κύκλο – μια τιμή ενέργειας που αυτή τη στιγμή είναι απρόσιτη, μια σπάνια πηγή ενέργειας, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, που περιορίζει και εμποδίζει τη δημιουργία κοινωνικά και οικολογικά συνειδητών εναλλακτικών λύσεων».

Η ηλιακή ενέργεια αναπτύσσεται γρήγορα παγκοσμίως και τώρα φέρνει ηλεκτρική ενέργεια σε προσιτή τιμή σε πολλά μέρη του κόσμου που δεν είχαν ηλεκτροδοτηθεί ποτέ πριν. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται αυτό στην υποσαχάρια περιοχή;

«Η Αφρική έχει κάνει σημαντικά βήματα στην ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας. Στο Καμερούν, για παράδειγμα, η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα απαιτήσει τη δημιουργία κατάλληλου οικονομικού και ρυθμιστικού πλαισίου, συμπεριλαμβανομένης της αποκέντρωσης των μέσων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και ενός νομικού πλαισίου που προωθεί την ανάπτυξη μιας αγοράς που διασφαλίζει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη μείωση του κόστους για τα υλικά και για την εγκατάσταση».

Ολοκληρώνοντας τη συζήτησή μας, η Ruth Langsi Yeloma επιβεβαίωσε ότι «η ενέργεια είναι ένα από τα βασικά αναπτυξιακά εμπόδια στην υποσαχάρια Αφρική». Πρόσθεσε ότι «η εμπειρία του παρελθόντος έχει δείξει ότι η καλύτερη ευκαιρία για την αντιμετώπιση της φτώχειας των καυσίμων θα προέλθει από καινοτομίες που δεν εισάγουν απλώς εξωγενείς τεχνολογικές λύσεις, αλλά από λύσεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις δυνατότητες των Αφρικανών καταναλωτών».

Ευχαριστούμε τη Ruth για αυτή τη συνέντευξη και σας ευχόμαστε ό,τι καλύτερο με όλες τις δραστηριότητές σας για να βοηθήσετε τους ανθρώπους και τη φύση στο Καμερούν!

Δημοσιεύθηκε: 31 Οκτωβρίου 2022